Od ponad dwudziestu lat przeszczepy twarzy są reklamowane jako przełom w chirurgii rekonstrukcyjnej, dający nadzieję pacjentom z poważnymi zniekształceniami. Jednak za błyszczącymi nagłówkami i prestiżem medycznym kryje się surowa rzeczywistość: zabieg niesie ze sobą wyniszczające ryzyko, często powoduje u pacjentów ruinę finansową i psychiczną oraz rodzi poważne pytania etyczne dotyczące selekcji pacjentów i opieki długoterminowej.
Świt kontrowersyjnego regionu
Pierwszego udanego przeszczepu całej twarzy dokonano w 2005 roku u Isabelle Dinoire, Francuzki, której twarz zniekształcił pies. Operacja przeprowadzona w Szpitalu Uniwersyteckim w Amiens we Francji polegała na przeszczepieniu nosa, warg i podbródka dawcy na czaszce Dinoire. Ta przełomowa procedura zapoczątkowała światowy wyścig o powtórzenie tego wyczynu, a Stany Zjednoczone szybko dokonały pierwszego częściowego przeszczepu twarzy w 2008 r. i pełnego przeszczepu twarzy w 2011 r.
Do chwili obecnej na całym świecie wykonano około 50 przeszczepów twarzy. Każde osiągnięcie przyciągnęło dotacje, darowizny i uznanie dla chirurgów i instytucji. Jednak tym, co pozostaje w dużej mierze niezgłoszone, jest cena, jaką płacą pacjenci, z których wielu zmaga się z trwającą całe życie immunosupresją, traumą psychiczną i ruiną finansową.
Surowa rzeczywistość kryjąca się za nagłówkami gazet
Obietnica „normalnego życia” często nie zostaje zrealizowana. Pacjentki takie jak Isabelle Dinoire borykały się z poważnymi powikłaniami, w tym odrzuceniem i rakiem, aż w końcu zmarły w 2016 r. z powodu wielokrotnych operacji i pogarszającego się stanu zdrowia psychicznego. Stłumiona przez instytucje medyczne pragnące utrzymać pozytywny wizerunek, jej historia ujawnia prawdziwe koszty medycyny eksperymentalnej.
Dallas Vince, pierwszy Amerykanin, któremu w 2011 roku wykonano przeszczep całej twarzy, początkowo świętował swoje „nowe życie”, uczestnicząc w konferencjach i będąc twarzą zabiegu. Jednak jego organizm ostatecznie odrzucił przeszczep, co doprowadziło do niewydolności nerek i chorób przewlekłych. Zmarł w 2024 roku, pozostawiając żonę i dziedzictwo powikłań medycznych.
Awarie systemu
Obszar dotknięty jest awariami systemów:
- Ukrywanie danych negatywnych: Naukowcy często ukrywają niekorzystne wyniki, aby zapewnić sobie finansowanie i prestiż.
- Wykorzystywanie bezbronnych pacjentów: Niektóre kliniki przedkładają rozgłos nad dobro pacjentów, narażając ich na natrętną uwagę mediów.
- Nieodpowiednie sieci wsparcia: Niewielu pacjentów jest przygotowanych na trwający całe życie ciężar leków immunosupresyjnych i stres psychiczny.
- Kwestie etyczne: Przeszczepy twarzy zmieniają zdrowych ludzi w pacjentów na całe życie, co rodzi pytania, czy korzyści przewyższają ryzyko.
Departament Obrony USA w dużej mierze sfinansował przeszczepy twarzy, postrzegając je jako granicę dla rannych weteranów, podczas gdy prywatne firmy ubezpieczeniowe odmówiły pokrycia kosztów. Stwarza to przewrotną zachętę dla chirurgów do wykazywania wyników, nawet jeśli wyniki pacjentów są słabe. Niedawne badanie JAMA Surgery wykazało 85% przeżywalność przeszczepu po pięciu latach, ale nie wzięto pod uwagę dobrostanu psychicznego, stabilności finansowej ani jakości życia.
Gorzka ironia
Historia Roberta Chelsea, pierwszego Afroamerykanina, który otrzymał nową twarz, uwydatnia dysproporcje rasowe w tej dziedzinie. Córka nie może go rozpoznać, a on musi teraz polegać na kampaniach GoFundMe, aby pozwolić sobie na leki. Jego przypadek uwydatnia szersze problemy systemowe: brak wsparcia finansowego, nieodpowiednia opieka pooperacyjna i etyczna złożoność medycyny eksperymentalnej.
Podobnie jak w przypadku lobotomii i siatek dopochwowych, przeszczepy twarzy mogą ostatecznie odejść w zapomnienie lub zapaść się pod kontrolą. Ta dziedzina medycyny musi stawić czoła swoim niepowodzeniom – wysokiej śmiertelności, ruinie finansowej pacjentów i kompromisom etycznym – zanim będzie mogła twierdzić, że jest realną opcją leczenia.
Rzeczywistość jest prosta: przeszczep twarzy nie jest cudownym lekarstwem. Jest to eksperymentalna procedura wysokiego ryzyka, w wyniku której wielu pacjentów znajduje się w gorszej sytuacji niż wcześniej. W tej dziedzinie należy przedkładać dobro pacjenta nad prestiż, przejrzystość nad tłumienie i rygor etyczny nad niekontrolowane innowacje.
